Αποφρακτική Άπνοια στον Ύπνο

Χειρουργική Αντιμετώπιση Αποφρακτικής Άπνοιας στον Ύπνο

Η αποφρακτική άπνοια στον ύπνο (Σύνδρομο Αποφρακτικών Απνοιών και Υποπνοιών – ΣΑΑΥ) εκδηλώνεται με δυνατό ροχαλητό με παύσεις στον ύπνο. Κατά τις παύσεις διακόπτεται η ροή του αέρα στη μύτη και στο στόμα εξαιτίας απόφραξης του φαρυγγικού αεραγωγού σε ένα, δύο ή πολλαπλά σημεία. Δεν μπορεί να γίνει φυσιολογικά η ανταλλαγή των αερίων στους πνεύμονες με αποτέλεσμα την πλημμελή οξυγόνωση του σώματος και την κατακράτηση διοξειδίου του άνθρακα. Η υποξαιμία του εγκεφάλου στον ύπνο προκαλεί μικροαφυπνίσεις, οι οποίες συσσωρευόμενες σε όλη τη νύχτα καθιστούν τον ύπνο αναποτελεσματικό. O ύπνος αυτός δεν ξεκουράζει, επειδή η ηλεκτροεγκεφαλογραφική ποιότητά του είναι κατώτερη από εκείνη ανθρώπων που δεν πάσχουν από το σύνδρομο. Oι πάσχοντες παραπονούνται για αφυπνίσεις με αίσθημα ασφυξίας, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, πρωινούς πονοκεφάλους, μείωση της μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης και πλημμελή απόδοση στις καθημερινές κοινωνικές και εργασιακές υποχρεώσεις, ενώ είναι επιρρεπείς σε τροχαία και εργατικά ατυχήματα.

Η προώθηση του γναθοπροσωπικού συμπλέγματος με οστεοτομίες της άνω και της κάτω γνάθου (αμφιγναθική προώθηση)(εικόνα 1 και εικόνα 2) αποτελεί αποδεδειγμένα την αποτελεσματικότερη χειρουργική μέθοδο αύξησης της βατότητας του οπισθογλώσσιου και οπισθοϋπερώιου φαρυγγικού αεραγωγού, (εικόνα 3) προκειμένου να απαλλαγεί ένας ασθενής από το CPAP (συσκευή μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού με συνεχή παροχή αέρα υπό πίεση (εικόνα 4) που συνήθως χορηγείται από εξειδικευμένους ιατρούς ύπνου για τη συντηρητική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση, επικουρικά στην αμφιγναθική προώθηση ή και μεμονωμένα, μπορούν να γίνουν χειρουργικές επεμβάσεις για την προώθηση των καταφύσεων των γενειογλωσσικών μυών που αποτελούν τους σημαντικότερους διαστολείς μύες του ανώτερου αεραγωγού (προωθητική οριζόντια γενειοτομή / προώθηση γενειακής άκανθας), (εικόνα 5) καθώς και για την αντιμετώπιση ενδορρινικών στενώσεων με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας της ρινικής αναπνοής (διόρθωση σκολίωσης ρινικού διαφράγματος, μείωση μεγέθους κάτω ρινικών κογχών και λειτουργική ρινοπλαστική) (εικόνα 6) .

Περίπου 4 μήνες μετεγχειρητικά πρέπει να γίνεται νέα μελέτη ύπνου στο ειδικό εργαστήριο ή κλινική / νοσοκομείο για την αντικειμενική εκτίμηση της βελτίωσης της κατάστασης του ασθενούς.

περιστατικό αμφιγναθική προώθηση — Εικόνα 2: Περίπτωση νέου άνδρα με βαρύτατο σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο που αντιμετωπίστηκε με αμφιγναθική προώθηση. Μετεγχειρητικά υποβλήθηκε σε μελέτη ύπνου που τεκμηρίωσε την ίαση (Δημοσίευση στα Ελληνικά Στοματολογικά Χρονικά, τόμος 51, τεύχος 1, 2007).

οπισθογλώσσιου και οπισθοϋπερώιου φαρυγγικού αεραγωγού — Εικόνα 3: Σχεδιαγραμματική αναπαράσταση του αυλού του ανώτερου, φαρυγγικού αεραγωγού. Τα πιθανότερα σημεία στένωσης και εκδήλωσης αποφρακτικών επεισοδίων εντοπίζονται στο οπισθοϋπερώιο και στο οπισθογλώσσιο τμήμα του στοματοφάρυγγα.

CPAP — Εικόνα 4: Από το Internet: Πάσχων από σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο κοιμάται με τη μάσκα μη επεμβατικού μηχανικού αερισμού (Continuous Positive Airway Pressure).

προωθητική γενειοτομή — Εικόνα 5: Σχεδιαγραμματική αναπαράσταση της οριζόντιας προωθητικής γενειοτομής που ενδείκνυται σε οπισθογναθικούς ασθενείς με σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο.

διόρθωση σκολίωσης ρινικού διαφράγματος — Εικόνα 6: Νέα γυναίκα με σύνδρομο αυξημένων αντιστάσεων ανώτερων αεραγωγών που υποβλήθηκε με επιτυχία σε λειτουργική ρινοπλαστική με spreader grafts για τη διάνοιξη της εσωτερικής ρινικής βαλβίδας και σε οριζόντια προωθητική γενειοτομή.